Broj blokiranih računa poslovnih subjekata u BiH iz godine u godinu raste te je u septembru ove godine iznosio 95.527, a 52.011 firmi je imalo bar jedan blokiran račun.
Podatak je ovo koji je naveden u izvještaju o blokiranim računima u jedinstvenom registru računa Centralne banke BiH.
Podsjećamo, u prošloj godini, zaključno s julom, broj blokiranih računa poslovnih subjekata je iznosio 93.630, dok je u 2018. zaključno sa 3. septembrom bilo blokirano njih 75.373, što pokazuje da broj blokiranih računa raste.
Takođe, u 2017. godini na početku septembra bilo je blokirano ukupno 71.229 računa poslovnih subjekata.
U najaktuelnijem izvještaju, koji je objavila Centralna banka BiH, nalaze se brojne firme u različitim djelatnostima – trgovine, ugostiteljski objekti, transportne firme, auto-kuće, razna udruženja, fondacije, benzinske pumpe i drugi brojni poslovni subjekti.
Iako je početkom septembra ove godine broj blokiranih računa smanjen u odnosu na mjesec dana ranije, radi se o zanemarivoj brojci – 14, dok je smanjen i broj poslovnih subjekata koji su imali blokiran barem jedan račun za 15.
Igor Gavran, ekonomski analitičar, kaže da sam podatak o broju blokiranih računa ne govori dovoljno, jer nedostaju brojni detalji, kao što su struktura firmi, sektori koji imaju najveće učešće, posjetioci i razlozi blokade računa, trajanje blokade, koliko se ponavljaju blokade računa istih subjekata, iznosi zbog kojih su računi blokirani i ostalo.
Zbog tog nedostatka detalja, kako kaže Gavran, teško je i uraditi potpunu analizu.
“U principu, razlog blokade računa je zahtjev povjerioca zbog nemogućnosti izmirivanja obaveza, ali brojne su različite okolnosti koje do toga dovode. U svakom slučaju je ovo indikator nelikvidnosti i nemogućnosti izmirenja obaveza velikog broja subjekata i uzročno-posljedično se problem širi, jer i oni koji su tražili blokadu svog dužnika uskoro i sami mogu zaraditi blokiran račun jer zbog nemogućnost naplate dugova ne mogu plaćati svoje obaveze”, smatra Gavran.
On kaže da je izvjesno da je veliki dio blokada na određen način uzrokovan djelovanjem i nedjelovanjem vlasti i javnih institucija i preduzeća, jer je često slučaj da upravo ovi subjekti kasne u plaćanjima obaveza i time generišu nelikvidnost , koja dalje ne može ignorisati uzajamne obaveze.
“Moglo bi se opravdano pretpostaviti da trenutno veće probleme i u ovoj oblasti imaju one djelatnosti najviše pogođene ekonomskim efektima pandemije, ali to ne objašnjava dugoročne trendove”, istakao je Gavran.
On kaže da je smanjenje blokiranih računa zanemariva brojka u odnosu na mjesec ranije, ali da teoretski može biti značajna ako je riječ o velikim kompanijama i ogromnim iznosima zbog kojih su računi bili blokirani.
“Sa druge strane, razlog može biti i gašenje subjekata i njihovih računa, što bi opet bilo negativno”, rekao je Gavran.
Vlasnik jedne firme koja se bavila prevozom tereta rekao je da je trenutno u procesu zatvaranja firme jer mu se posao nije isplatio, pa mu je iz tog razloga i račun firme blokiran.
“Trenutno sam u procesu zatvaranja, na sve je uticala kompletna privredna situacija u zemlji. Dok sam radio uvijek je način plaćanja bila neka kompenzacija, a tim kompenzacijama ne mogu više da plaćam račune i to je u suštini to. Bolje mi je raditi za nekoga nego da tonem još dublje, pa sam odlučio da zatvorim firmu”, rekao je vlasnik ove firme.
