Strane nevladine organizacije nezakonito se bave deminiranjem u BiH, jer nisu u skladu sa zakonom registrovane za tu djelatnost čime nanose ogromnu štetu domaćim deminerskim preduzećima i humanitarnim organizacijama koje se bave ovim poslom.
Ovo se, između ostalog, navodi u pismu koje su predstavnici domaćih komercijalnih i humanitarnih organizacija za deminiranje uputili Savjetu ministara BiH, ministarki civilnih poslova BiH, članovima Komisije za deminiranje BiH i rukovodstvu Centra za uklanjanje mina BiH (BHMAK).
U pismu u koje je naš list imao uvid, domaći demineri traže da se stranim organizacijama oduzmu akreditacije i navodi da je u mandatu prošlog, a i ovog Savjeta ministara BiH došlo do izrazitog favorizovanja državnih i entitetskih organizacija koje se bave deminiranjem, odnosno Oružanih snaga BiH i entitetskih uprava Civilne zaštite.
– Pored toga, favorizovane su i strane nevladine organizacije koje svoje usluge u ovoj oblasti pružaju nezakonito. U Zakonu o deminiranju BiH i Pravilniku za akreditovanje organizacija za protivminsko djelovanje su tačno određeni opšti uslovi koje moraju ispunjavati organizacije da bi dobile akreditaciju, a strane organizacije te uslove ne ispunjavaju – navodi se u pismu.
Prvi od opštih uslova, navodi se dalje, jeste da podnosilac zahtjeva mora imati status pravnog lica, odnosno da je obavezno izvršiti registraciju djelatnosti za protivminsko djelovanje u skladu sa propisima u BiH.
– Komisija za deminiranje BiH izdaje akreditacije predstavnicima stranih nevladinih organizacija, iako nemaju status pravnog lica u smislu Odluke o osnivanju i radu predstavništava stranih lica u BiH. Član 4. te Odluke kaže da “strano lice osniva predstavništvo radi istraživanja tržišta, obavljanja propagandnih i informativnih poslova i radi svoga predstavljanja”, dok član 5. jasno i precizno kaže da je “Predstavništvo sastavni dio stranog lica i nema status pravnog lica”, te da “Predstavništvo obavlja poslove iz stava 4. po nalogu osnivača” – navodi se u pismu i dodaje da “poslovi deminiranja nikako ne mogu da se podvedu pod istraživanje tržišta ili obavljanje propagandnih i informativnih poslova”.
Na taj način, ocjenjuju domaći demineri, stvorena je nelojalna konkurencija, jer strane deminerske organizacije u BiH ne posluju u skladu sa Zakonom o PDV-u i izbjegavaju plaćanje poreza.
Direktor BHMAK-a Saša Obradović kaže da je nakon što je dobio pismo deminera od Ministarstva pravde BiH tražio tumačenje navoda iz pisma, ali da još nije dobio odgovor.
On dodaje da podržava domaće deminere, ističući da je činjenica da su uskraćeni za sredstava za deminiranje od strane donatora.
– Problem je što donatorska sredstva ne idu, kao ranije, preko ITF fonda u Ljubljani, već ih donatori daju direktno svojim organizacijama, iako odgovorno tvrdim da su naše deminerske firme i bolje i efikasnije, jer poznaju teren i imaju iskustvo – zaključuje Obradović.
Akreditacije
Predstavnici domaćih deminerskih firmi i organizacija u pismu traže hitnu reakciju Komisije za deminiranje BiH.
– Zahtijevamo da odmah stavite van snage nelegalno izdate akreditacije predstavništava stranih organizacija koje se nelegalno bave deminiranjem i upozorite ih da su dužne da se akredituju u skladu sa pravnim propisima koji važe u BiH – kategorični su domaći demineri.
