Izjava o zakazanom referendumu o Danu Republike Srpske usaglašena je na sjednici ambasadora članica Savjeta za provođenje mira (PIC) uz izdvojeno mišljenje Rusije, jer ova zemlja smatra da se referendum ne treba zabraniti. Izjavu ambasadora Upravnog odbora Savjeta za sprovođenje mira o referendumu koji je raspisala Narodna skupština Republike Srpske 15. jula prenosimo u cjelosti:
“Ustavom BiH nedvosmisleno je utvrđeno da su odluke Ustavnog suda BiH konačne i obvezujuće i da su entiteti u obavezi da poštuju odluke institucija BiH. U tom kontekstu, predloženi referendum u Republici Srpskoj, koji od birača u RS traži da se izjasne o pitanju o kome je već odlučio Ustavni sud BiH, je destabilizirajući i podiže političke tenzije, koje nekonstruktivno odvlače pažnju sa veoma ozbiljnih ekonomskih i socijalnih izazova pred kojima se BiH nalazi.
Pozivamo vlasti Republike Srpske da ne održe referendum.
Iako referendum o entitetskim praznicima može potpadati pod nadležnost jednog entiteta, bilo koji referendum mora biti proveden na način koji je u skladu sa Ustavom BiH, i ne može kršiti Opšti okvirni sporazum za mir niti ustavni okvir BiH. Ambasadori Upravnog odbora Savjeta za sprovođenje mira (Peace Implementation Council – PIC) primili su k znanju uvjeravanja Vlade RS da je cilj referenduma da bude „korak ka sprovođenju odluke Ustavnog suda BiH”. Ali je Upravni odbor PIK-a takođe konstatovao da su predsjednik RS i Narodna skupština RS (NSRS)1 više puta osporavali nadležnost državnih pravosudnih institucija u BiH. Takve izjave i potezi protivni su Opštem okvirnom sporazumu za mir i vladavini prava i jednostavno su neprihvatljive.
U tom kontekstu, ističemo da nijedan referendum ne može promijeniti činjenicu da su odluke Ustavnog suda BiH konačne i obavezujuće. Odluka Ustavnog suda BiH ostaje na snazi u potpunosti i mora se poštovati, u skladu sa Opštim okvirnim sporazumom za mir. Politički direktori Upravnog odbora PIK-a su više puta istakli, između ostalog i u junu 2016. i decembru 2015. godine, “da je Ustavni sud BiH sastavni dio Aneksa 4. Opšteg okvirnog sporazuma za mir, i da je ključan za njegovo sprovođenje.” Upravni odbor PIK-a još jednom je potvrdio svoju podršku visokom predstavniku kao konačnom autoritetu za tumačenje civilnih aspekata Opšteg okvirnog sporazuma za mir, u skladu sa Aneksom 10. Sporazuma i relevantnim rezolucijama Savjeta bezbjednosti Ujedinjenih nacija.
Upravni odbor PIK-a poziva institucije BiH da ovo pitanje riješe kroz ustanovljene zakonske procedure i postojeći ustavni okvir, te putem konstruktivnog dijaloga. U tom kontekstu, konstatujemo da su pred Ustavnim sudom BiH već u toku postupci koje su pokrenuli predstavnici državnih institucija s ciljem ocjenjivanja ustavnosti odluke NSRS o referendumu, kao i zahtjev za preispitivanje odluke Ustavnog suda BiH o Zakonu o praznicima RS koji je podnijela NSRS. Koliko je poznato Upravnom odboru PIK-a, predsjednik Ustavnog suda je nagovijestio da bi se sjednica Suda mogla održati prije referenduma.
Upravni odbor PIK-a nadalje poziva sve strane u BiH da se suzdrže od ishitrenih mjera i retorike koja vodi podjelama, koje samo produbljuju negativnu političku atmosferu. U tom kontekstu, Upravni odbor PIK-a žali zbog korištenja secesionističke retorike na svim stranama, i još jednom potvrđuje svoju neupitnu opredijeljenost za teritorijalni integritet i fundamentalnu strukturu BiH kao jedinstvene, suverene države koja se sastoji od dva entiteta, bez prava na otcjepljenje. Nećemo tolerisati bilo kakvo kršenje Opšteg okvirnog sporazuma za mir, uključujući, između ostalog, i pokušaje otcjepljenja. Neće biti prekrajanja geografske karte BiH.
Upravni odbor PIK-a će nastaviti pratiti ovo pitanje i dalji razvoj događaja.
* Ruska Federacija se ne pridružuje ovoj izjavi.
atv