Izlazak Velike Britanije iz Evropske unije (EU), koji se treba dogoditi sutra uveče, neće donijeti trenutne promjene u trgovinskim odnosima Bosne i Hercegovine i ove zemlje.
Potvrdili su ovo za “Nezavisne” stručnjaci koji ističu da će trgovinski odnos ove dvije zemlje zavisiti od konačnog sporazuma Britanije i EU.
Iako će Velika Britanija već od subote biti van EU, prelazni period će trajati do 31. decembra 2020. godine i za to vrijeme će Britanija i dalje podlijegati zakonima EU i zadržaće iste trgovinske odnose.
Nemanja Vasić, potpredsjednik Spoljnotrgovinske komore BiH, kaže da odnos BiH i Velike Britanije, kada je u pitanju trgovina nakon Brexita, zavisi od uslova pod kojima Velika Britanija napusti EU.
“Tek tada ćemo znati da li će BiH zadržati ista pravila koja je imala prema Evropskoj uniji kada je u pitanju trgovina ili će se praviti bileteralni sporazumi između BiH i Velike Britanije kojima će se definisati pravila trgovine”, objasnio je Vasić.
Istakao je da sve zavisi od dogovora sa EU tokom prelaznog perioda.
“Ukoliko dođe do promjena, to će se odnositi na sve zemlje, ne samo na BiH, a kako će se ‘problem’ trgovine sa Velikom Britanijom riješiti, zavisiće od konačnog sporazuma EU i te zemlje”, kazao je Vasić.
I Igor Gavran, ekonomski analitičar, naglašava da Brexit neće imati trenutne uticaje na međunarodne trgovinske tokove, pa tako ni na bilateralnu trgovinu BiH.
“Tokom prijelaznog perioda koji slijedi važiće svi EU propisi i sporazumi kao i danas. U ovom periodu će tako i ekonomski odnosi i trgovina između Ujedinjenog Kraljevstva i BiH biti nastavljana u skladu sa Sporazumom o stabilizaciji i pridruživanju između BiH i EU”, kazao je Gavran.
Dodao je da prelazni period može eventualno biti i produžen ukoliko se Velika Britanija i EU tako dogovore u okviru svog pregovaračkog procesa o budućim odnosima.
“Dugoročni efekti na odnose i trgovinu između BiH i Ujedinjenog Kraljevstva i promjene koje mogu nastupiti nakon isteka prijelaznog perioda zavisiće primarno od odnosa koje UK i EU međusobno dogovore, te potom odnosa koji dogovore BiH i UK”, objasnio je on.
Istakao je da je izvjesna namjera obje države da nastave ekonomsku saradnju i trgovinu, ali da je nemoguće prejudicirati detalje ovih odnosa prije nego što se definišu oni između Velika Britanije i EU.
Staša Košarac, ministar spoljne trgovine i ekonomskih odnosa BiH, prije nekoliko dana je ugostio Metjua Filda, ambasadora Ujedinjenog Kraljevstva, Velike Britanije i Sjeverne Irske u BiH, gdje je bilo riječi i odnosu ove dvije zemlje nakon Brexita.
Nakon sastanka je usaglašeno da u režimu trgovinskih odnosa između BiH i Velike Britanije, kao i režimu investicija neće biti promjene u tranzicionom periodu do kraja 2020. godine.
Prema podacima Agencije za statistiku BiH, tokom 2019. godine u Ujedinjeno Kraljevstvo smo izvezli robu u iznosu od 83.241.000 KM, a u istom smo periodu uvezli robu u vrijednosti od 159.071.000 KM.
Podaci ove agencije govore i da je u periodu od 2015. do 2018. godine došlo do rasta izvoza robe iz BiH u Ujedinjeno Kraljevstvo.
Tako smo 2015. godine izvezli robu u vrijednosti od 66.067.000 KM, 2016. godine – 50.969.000 KM, taj broj je 2017. godine iznosio 83.926.000 KM, a 2018. godine 92.783.000 KM.
U istom periodu je i uvoz robe iz Ujedinjenog Kraljevstva iz godine u godinu rastao, te je iz ove zemlje u BiH 2015. godine uvezena roba u vrijedna 147.378.000 KM, 2016. godine u iznosu od 138.746.000 KM, 2017. u vrijednosti od 158.888.000, a 2018. godine 160.824.000 KM.
Prema podacima na sajtu Spoljnotrgovinske komore, BiH je 2019. godine u Veliku Britaniju najviše izvozila neorganske hemijske proizvode, zatim namještaj, posteljinu i madrace, kao i papir i karton.
BiH iz Velike Britanije najviše uvozi nuklearne reaktore, kotlove i mašine, proizvode od plastike i farmaceutske proizvode.
