Danas je srijeda, 24. novembar, 328. dan 2021. Do kraja godine ima 37 dana.
1331. – Umro srpski kralj Stefan Dečanski Nemanjić, sin kralja Milutina, pod čijom je vladavinom Srbija osigurala nadmoć na Balkanskom poluostrvu. Poslije očeve smrti u borbi za prijesto nadvladao je brata Konstantina i rođaka Vladislava, sina kralja Dragutina, i krunisan je 1322. u manastiru Žiča. Prethodno je, poslije pokušaja da zbaci oca, djelimično oslijepljen i protjeran u Carigrad. Pobijedio je 1329. vojsku bosanskih feudalaca, a kad su Bugarska i Romeja sklopile vojni savez protiv Srbije, ne čekajući napad potukao je Bugare kod Velbužda 1330. i osigurao prevlast nad Makedonijom, što je učvrstilo Srbiju kao najmoćniju silu na Balkanu. Kao uspomenu na tu bitku podigao je u Metohiji manastir Dečani, po kojem je nazvan Dečanski.
1632. – Rođen holandski filozof jevrejskog porijekla Baruh de Spinoza, tvorac monističkog determinizma. Izdržavao se brušenjem optičkih sočiva i odbio je katedru u Hajdelbergu, jer je želio da očuva potpunu intelektualnu nezavisnost. U mladosti je isključen iz jevrejske zajednice i anatemisan pod optužbom da je govorio o tjelesnoj prirodi Boga. Zamišljao je Boga kao apsolutnu supstancu koja je uzrok samoj sebi. Dokazivao je da filozofija “nema druge svrhe osim istine”, dok religija “teži jedino pokoravanju i pobožnosti”. Jedan je od osnivača liberalističke političke filozofije i znatno je uticao na francusku prosvjetiteljsku i njemačku filozofiju. Za života je objavio “Teološko-politički traktat” i “Principe filozofije Renea Dekarta”, a posthumno je objavljeno njegovo kapitalno djelo “Etika”, podijeljeno u pet dijelova – o Bogu, o prirodi i porijeklu duha, o porijeklu i prirodi afekata, o ljudskom ropstvu ili o snazi afekata, o moći razuma ili ljudskoj slobodi.
1642. – Holandski moreplovac Abel Janson Tasman južno od Australije otkrio ostrvo i nazvao ga Van Dimenova Zemlja, koje je kasnije njemu u čast nazvano Tasmanija.
1729. – Rođen ruski generalisimus Aleksandar Vasiljevič Suvorov, jedan od najvećih vojskovođa 18. vijeka, pod čijom su komandom ruske trupe izvojevale 57 pobjeda. U rusko-turskom ratu od 1787. do 1791. odnio blistave pobjede nad Turcima, a zatim u ratovima Rusije protiv Francuske, pri čemu se naročito proslavio osvajanjem sjeverne Italije i prelaskom preko Alpa na povratku u Rusiju, što je zaprepastilo vojne krugove u Evropi. Uz vojne nauke je proučavao matematiku, geografiju i istoriju. Mnogo je učinio u uzdizanju i vaspitanju ruskih vojnika. Krajem 1779. naimenovan je za vrhovnog carskog zapovjednika. U SSSR-u je 1942. uveden orden “Suvorov” za visoke vojničke vrline.
1859. – Objavljena epohalna knjiga engleskog prirodnjaka Čarlsa Darvina “Porijeklo vrsta”, u kojoj je ovaj naučnik obrazložio teoriju evolucije.
1861. – Rođen njemački ljekar August Karl Gustav Bir, pionir moderne hirurgije, koji je primjenjivao nove metode operacija na krvnim sudovima i usavršio tehniku amputacije udova. NJegovo otkriće ubrizgavanja sintetičkih anestetičkih sredstava je donijelo olakšanje bolesnicima pri operaciji kičmene moždine. Tu “lumbalnu anesteziju” prvo je ispitao na sebi.
1864. – Rođen francuski slikar i grafičar Anri Tuluz Lotrek, majstor litografije, jedan od velikana impresionizma 19. vijeka. U krugu boema na Monmartru bio je stalni posjetilac kabarea, plesnih lokala, cirkusa i javnih kuća, što su bili motivi njegovih ulja i gvaševa.
1916. – Umro britanski konstruktor oružja, porijeklom Amerikanac – Hajrem Stivens Maksim, čiji je mitraljez, konstruisan 1884, nazvan “maksim”.
1929. – Umro francuski državnik Žorž Benžamin Klemanso, premijer od 1906. do 1909. i od 1917. do 1920. Kao pripadnik krajnje građanske ljevice u opoziciji se borio za demokratske reforme i oborio mnoge vlade, zbog čega je nazvan “tigar” i “rušilac vlada”. U spoljnoj politici se protivio agresivnoj politici NJemačke i bio jedan od tvoraca Antante. Kao ministar vojske i premijer krajem Prvog svjetskog rata energično je tražio zajedničku savezničku komandu, na čelu s francuskim maršalom Ferdinanom Fošom. Na vlasti je sve više skretao udesno, oštro istupajući protiv radnika, a poslije rata je bio jedan od glavnih organizatora vojne intervencije protiv SSSR.
1941. – U Drugom svjetskom ratu počela njemačka ofanziva na Užice. Odstupnicu glavnine partizanskih snaga branio je Radnički bataljon i u neravnopravnoj borbi pet dana kasnije je na brdu Kadinjača, 14 kilometara zapadno od Užica, poginulo 180 branilaca.
1961. – Savjet bezbjednosti UN pozvao zemlje članice da Afriku pretvore u bezatomsku zonu.
1963. – Dva dana poslije atentata u Dalasu na predsednika SAD DŽona Kenedija mafijaš DŽek Rubi je usred policijske stanice revolverskim hicem usmrtio osumnjičenog atentatora Lija Harvija Osvalda. Atentat u Dalasu je ostao misteriozan, a činjenica da je Rubi tako lako prišao Osvaldu poduprla je teoriju prema kojoj je Kenedi bio žrtva zavjere u kojoj je učestvovalo više atentatora iza kojih su stajali moćni krugovi kojima je Kenedi smetao.
1974. – Predsjednik SAD DŽerald Ford i sovjetski vođa Leonid Brežnjev u Vladivostoku postigli privremeni sporazum o ograničenju ofanzivnog strateškog nuklearnog oružja.
1976. – U zemljotresu koji je razorio grad Muradije na istoku Turske poginulo je oko 5.300 ljudi.
1980. – Probijena je lijeva cijev tunela “Vračar”, novog željezničkog čvora u Beogradu. Tunel dug 3.504 metra građen je četiri godine i dva dana.
1989. – Poslije masovnih demonstracija u Pragu kompletno rukovodstvo Komunističke partije Čehoslovačke podnijelo je ostavku, uključujući generalnog sekretara Miloša Jakeša, čime su s vlasti sišli svi političari koji su sarađivali u vojnoj intervenciji Varšavskog pakta u Čehoslovačkoj 1968.
1992. – U najtežoj zabilježenoj nesreći u istoriji kineskog civilnog vazduhoplovstva pad aviona “boing 737” na jugu Kine nije preživio niko od 141 putnika i članova posade.
1995. – U Irskoj su glasači tijesnom većinom, uprkos žestokoj propagandi Rimokatoličke crkve, na referendumu izglasali ukidanje zabrane razvoda, koja je bila na snazi 70 godina.
1998. – General Emil Lahud, prvi predsjednik Libana poslije okončanja 15-godišnjeg građanskog rata u toj bliskoistočnoj zemlji, preuzeo je dužnost šefa države.
2001. – Papa Jovan Pavle Drugi ponudio “bezrezervno izvinjene” žrtvama koje su seksualno iskorištavali sveštenici katoličke crkve.
2012. – Umro Ektor Kamačo, portorikanski bokser, trostruki svjetski prvak u VBC i VBO verziji u lakoj i superlakoj kategoriji.
