Današnje Sarajevo prepuno je paradoksa, mitomanije, zaostale ratne propagande i frustracija zbog neostvarenih ratnih ciljeva, ali i one “jetke mržnje” koju je svojevremeno registrovao i Ivo Andrić. O tome nesumnjivo svjedoče i uporna nastojanja da se nakon progona srpskog stanovništva, iz tog grada protjera i srpska istorija, jezik, kultura i pamćenje.
Kaže ovo za “Glas” istoričar i dekan Filozofskog fakulteta Univerziteta u Istočnom Sarajevu Draga Mastilović, komentarišući poruke koje su se proteklih dana mogle čuti od strane nove gradonačelnice Sarajeva Benjamine Karić, načelnika opštine Stari Grad Ibrahima Hadžibajrića, ali i Elmedina Konakovića, lidera stranke Narod i pravda, koji su iznijeli kategoričan stav da neće biti promjena imena ulica u Sarajevu. Pomenuti trojac oštro je reagovao na zahtjev gradonačelnika Istočnog Sarajeva Ljubiše Ćosića, koji je zatražio da se vrate raniji nazivi za 154 sarajevske ulice.
– Zato ne treba da čudi činjenica da su sarajevske ratne i poratne vlasti preimenovale veliki broj ulica, pa čak i onih koje su nosile imena srpskih oslobodilaca ovog grada 1945. godine. Tako se današnje Sarajevo našlo u jednoj ne samo paradoksalnoj već i pomalo šizofrenoj situaciji, da kao grad koji pokušava izgraditi i njegovati imidž antifašističkog grada progoni antifašiste, a istovremeno imenuje ulice po onima koji su bili deklarisani fašisti – istakao je Mastilović.
Prema riječima predsjednika Odbora za zaštitu prava Srba u FBiH Đorđa Radanovića, parafe na sve sporne izmjene naziva ulica, pored SDA, stavile su i one partije koje se javno deklarišu kao socijaldemokratske i građanske, stranke koje navodno baštine tekovine antifašizma i NOB-a.
– Naravno, tu prije svega mislim na SDP, iz čijih redova dolazi nova gradonačelnica Sarajeva, ali i na DF i stranku Narod i pravda. Predstavljaju se nekakvim antifašistima, a gotovo sve što je na bilo koji način bilo povezano sa antifašizmom uništili su i prognali iz Sarajeva. Do ruba propasti su doveli i Spomen-područje Vrace, gdje su polupane sve biste narodnih heroja – kaže Radanović.
Napominje da je gotovo tragikomično i to što se svakog 6. aprila ovaj dan obilježava kao datum kada je Sarajevo oslobođeno u Drugom svjetskom ratu, a pri tom su svi ratni heroji i oni koji su učestvovali u oslobađanju ovog grada 1945. godine preko noći i nasilno “protjerani”.
– Tog dana su oslobađanjem grada rukovodili srpski komandanti poput Slavka Rosića, Pere Kosorića ili Miloša Zekića. Ulica sa njihovim imenima odavno nema u ovom gradu. Promijenjeni su nazivi. Toliko o njihovom antifašizmu – poručio je on.
Iz grada je “protjeran” i Fuad Midžić, koji je poginuo prilikom oslobađanja grada 1945. godine i po kome je jedna ulica na Koševu nosila ime i predstavljala svojevrsni amblem predratnog Sarajeva širom Jugoslavije zahvaljujući pjesmi grupe “Zabranjeno pušenje”. Dio te ulice danas nosi ime Mustafe Busuladžića, osvjedočenog saradnika fašista.
Izbrisani
Na udaru takozvanih antifašista tokom godina našle su se i ulice koje su nosile imena nekih od partizanskih brigada, a nisu ostali pošteđeni ni nekadašnji narodni heroji poput Mladena Stojanovića, Slavka Rodića, Petra Drapšina, Vase Miskina, Spasoja Mičića, Marije Bursać, Rade Ličine, Petra Mećave, ali i Žikice Jovanovića Španca i Slaviše Vajnera Čiče. Promijenjeni su i nazivi ulica koje su nekada nosile i imena Alekse Šantića, Stevana Mokranjca, Vuka Karadžića, Branislava Nušića, Starine Novaka, Svetozara Markovića, Petra Kočića, Jovana Skerlića, Đure Jakšića, Vase Butozana i Vase Pelagića.
