U studiji, u kojoj je učestvovalo 20 muškaraca između 20 i 30 godina, ispitanici su dobili zadatak da odgledaju dva filma, sa pauzom od 10 minuta između filmova. Oba filma bila su iste dužine trajanja.

Polovina ispitanika gledala je dva snimka na kojima je prikazano putovanje od jedne destinacije ka drugoj, dok je druga grupa gledala dva filma na kojima je bio prikazan povratni put.

Da bi izmjerili kako muškarci percipiraju proteklo vrijeme, rečeno im je da se jave kad god misle da su prošla tri minuta filma. Oni su takođe dobili zadatak da na skali od 11 podeoka označe dužinu trajanja filma, gde je -5 poena na jednoj strani značilo da je prvi film bio mnogo duži od drugog, a +5 na drugoj suprotno – da je prvi film bio znatno kraći.

Muškarci nisu imali utisak da je drugi film trajao kraće, što je prilično iznenadilo naučnike. Situacija se, međutim, promjenila kada su učesnici eksperimenta zamoljeni da uporede dva filma.

Naime, naš mozak protok vremena mjeri na dva načina – jedan je matematički, a drugi zasnovan na upotrebi jezika, gdje stvaramo “priče” u vezi sa vremenom događaja koje smo doživjeli.

Efekat povratnog puta ne utiče na sam naš mehanizam za računanje proteklog vremena, već postdiktivno na naš osjećaj za vrijeme.

Kada putujemo negdje, najčešće žurimo da stignemo na vrijeme ili smo suviše nestrpljivi, pa računamo svaku sekundu – zbog toga imamo utisak da je put trajao duže nego što zaista jeste. Pošto smo precijenili dužinu puta, na povratku se zato obično prijatno iznenadimo kada shvatimo da nije trajao onoliko koliko smo mislili.

Na povratku takođe obično ne razmišljamo o proteklom vremenu i put nam je poznatiji, što dodatno doprinosi utisku da putovanje traje kraće, piše B92.