Američki portal “National interest” piše o pristrasnom i propagandističkom izvještavanju zapadnih medija tokom rata u BiH, čiji je cilj bila podrška muslimanskoj strani, a kasnije se taj šablon nastavio i tokom sukoba na Kosmetu, Libiji i Siriji.
Slika koju je većina zapadnih novinara prikazivala tokom sukoba na Balkanu bila je daleko od uravnotežene i cilj takvog prikaza bio je navođenje američkih i lidera NATO-a da pokrenu vojnu intervenciju i time podrže muslimane u njihovoj borbi, piše “National interest”.
Autor teksta Ted Galen Karpenter ističe da je ta vrsta “melodramatičnog lobiranja” bila prerušena u novinarstvo, te da je jedan od takvih novinara bila Samanta Pauer, koja je kasnija objavila knjigu i dobila Pulicerovu nagradu za izvještavanje o genocidu u Ruandi.
Ona je bila zvijezda u usponu koja je postala višerangirani savjetnik za spoljnu politiku i vrhunac njene karijere bila je funkcija ambasadora SAD u UN tokom administracije Baraka Obame.
Pauerova je iskazala posebnu težnju da dobije šansu za odlazak u BiH kako bi izvještavala o sukobu. Ona u svojim memoarima “Obrazovanje idealiste” podsjeća da je bila stažista u istraživačkoj organizaciji bez novinarskih akreditiva za magazin “Foreign policy” ili bilo koje druge priznate medijske organizacije.
U memoarima je napisala da je riješila taj problem tako što je iz kancelarije tadašnjeg urednika Čarlsa Viljema Mejnsa ukrala njegov pribor i papire kako bi napisala pismo u njegovo ime kancelariji UN za medije u kojem traži da se Samanti Pauer “dopisniku `Forin polisi` za Balkan” obezbijedi sav potreban pristup.
Takvo ponašanje govori o količini njene opsjednutosti da izvještava o ratu u BiH, ali i o njenom moralu. Njena pristrasnost o sukobu u BiH više je nego očigledna i ona je o tome uvijek iznenađujuće iskreno govorila.
“Kad god bi bila pomenuta tema sukoba u BiH i neko bi to opisao kao građanski rat ja bih odmah zavrištala: `To je genocid!`”, navodila je Pauerova.
Osobe sa tom vrstom mentaliteta nisu novinari, već su, u najboljem slučaju kolumnisti, a u najgorem – sirovi propagandisti. Pauerova i veliki broj njenih kolega iz medija pripadaju ovoj posljednjoj kategoriji, navodi se u tekstu.
Pauerova se nikada nije ustručavala da se iskaže u čisto pristrasnom novinarstvu i da doprinese da se izvrši pritisak domaćih medija na tadašnjeg američkog predsjednika Bila Klintona da interveniše u sukobima oko Sarajeva.
Njena frustriranost politikom Zapada prema sukobu u BiH bila je najizraženija u proljeće i ljeto 1995. godine.
“Bez obzira o koliko krvoprolića pisali sve ukazuje na to da su zapadne vlade odlučne da se ne miješaju u sukob”, pisala je Pauerova.
Njena analiza sukoba u BiH okarakterisana je i u njenim kasnijim stavovima o ratovima u Libiji i Siriji. NJeno raspoloženje bilo je slavljeničko kada je NATO u proljeće 1995. godine pokrenuo udare iz vazduha na položaje Srba u BiH.
Previše zapadnih novinara u BiH i kasnije sa Kosova i Metohije, poput Kristijan Amanpur sa CNN-a, bilo je pristrasno u svojim izvještajima.
Ponašali su se kao da su samo Srbi vršili etničko čišćenje, navodi “National interest”.
Pauerova je čak eksplicitno tvrdila početkom devedesetih godina prošlog vijeka da su paravojne formacije Srba iz BiH “prve uvele termin etničko čišćenje na mjestima poput Banjaluke da bi opisali na koji način žele da očiste zemlju koju drže pod svojom kontrolom od Hrvata i muslimana”.
Te njene tvrdnje u potpunosti su pogrešne, navodi se u tekstu.
Medijski analitičar iz organizacije “Pošteno i fer izvještavanje” Set Akerman i istraživački novinar Džim Norekas ukazali su da su albanski nacionalisti na Kosovu koristili isti termin i sličnu retoriku još od 1982. godine da bi opisali svoj cilj da istjeraju srpsku manjinu i “etnički očiste tu pokrajinu.”
Novinari su svoju tvrdnju zasnivali na podacima uzetim sa internet stranice “Neksis”, koja ima ogromnu bazu podataka dostupnu svim medijskim radnicima i advokatima i koja još od sedamdesetih godina prošlog vijeka radi na njihovom skladištenju.
Šta više, u narednih sedam godina od 1982. godine termin “etnički čist ili etničko čišćenje” pripisivan je albanskim nacionalistima, ali, bez obzira na tu činjenicu, ništa od toga nije pronašlo mjesta u modernom američkom izvještavanju o sukobima u BiH ili na Kosovu i Metohiji.
Poput ostalih zastupnika pristrasnog novinarstva iz BiH, Samanta Pauer bila je nesvjesna ili je ignorisala opasnost da iznosi pojednostavljenu i nepoštenu jednostranost.
Jedan suptilan, ali važan indikator njene pristrasnosti koju je iznijela i u svojim memoarima 25 godina kasnije jeste taj što obično koristi termin “Bosanci” kao sinonim za muslimane iz te zemlje.
Pauerova Srbe i Hrvate smatra za strance u BiH, iako oni žive u toj zemlji i u brojnim slučajevima – generacijama.
Nažalost, pristup koji je Pauerova usvojila iskazan je i u medijskim izvještajima u kasnijim sukobima sa istim ciljem da se podstaknu SAD i njihovi saveznici u NATO-u da pokrenu “humanitarne” vojne intervencije.
Izvještavanje Samante Pauer iz BiH primjer je posebno otrovno “zastupničkog” novinarstva u međunarodnim pitanjima.
Ta vrsta izvještavanja nije samo sramota po moralno novinarstvo već pomaže u podsticanju katastrofalnih i destabilizujućih zapadnih vojnih intervencija u nekoliko država.
Autor teksta na portalu “National interest” Ted Galen Karpenter je viši saradnik u odbrambenim i inostranim studijama na Institutu “Cato”.
Autor je deset knjiga i više od 700 članaka o međunarodnim pitanjima.
