Predsjednik Udruženja penzionera Republike Srpske Rade Rakulj preminuo je sinoć u Univerzitetskom kliničkom centru Republike Srpske, saznaju “Nezavisne”.
Vijest o smrti Rakulja potvrdili su nam u Udruženju penzionera Republike Srpske, ali nisu mogli da nam daju više informacija.
Rade Rakulj imao je 85 godina.
Član Kriznog štaba za suzbijanje virusa korona Predrag Kon ocijenio je danas da se epidemiološka situacija u Srbiji pogoršava i iz nepovoljne prelazi u vanrednu, a da Beograd i dalje apsolutno dominira.
Govoreći o bolničkim kapacitetima u glavnom gradu, Kon je rekao da će se tražiti prostor za smještaj, vjerovatno van Beograda.
“Beograd i dalje apsolutno dominira, 1.106 je zaraženih u Beogradu, što, nažalost, pokazuje ponovo rast i da jedan dan što smo imali predah ništa nije vredelo. Videćemo sada posledice prošlog vikenda. Sada se registruju oni koji su se tada zaražavali”, rekao je Kon za televiziju “Pink”.
On je naveo da je zdravstveni sistem već dva puta pokazao da je spreman i sposoban, ali da je sada iscrpljen.
Na pitanje da li se razmatra zatvaranje zemlje, što je korak na koji su se odlučile mnoge evropske zemlje on je rekao da je moguća određena vrsta zatvaranja, ali da će eventualno ograničenje kretanja biti definisano na neki drugi način, a ne onako kako je bilo na početku epidemije, kada je bio uveden policijski čas.
Prema njegovim riječima, ozbiljno se razmišlja da jesenji raspust za osnovce, predviđen od 11. do 15. novembra bude produžen.
“Sistem je napravljen tako da škole ne moraju da se isključuju, ali ima smisla dati duži predah kada je već planiran jesenji raspust”, rekao je Kon i dodao da je izuzetno važan i gradski prevoz u Beogradu i da njega treba rasteretiti.
/Srna/
Ministarstvo finansija Republike Srpske pokrenulo je proceduru izrade i donošenja drugog rebalansa republičkog budžeta za 2020. godinu koja će, kako su potvrdili za “Glas Srpske”, biti završena do kraja ovog mjeseca.
Pandemija virusa korona dovela je do promjene u strukturi i iznosu budžetskih sredstava i izdataka. Prvi rebalans republičkog budžeta usvojen je u Narodnoj skupštini krajem maja po hitnom postupku. Izmijenjeni budžet usvojen je u iznosu od 3,613 milijardi KM, što je povećanje za 188 miliona KM. Tada je procijenjeno da bi budžetski prihodi do kraja godine trebalo da dostignu 2,757 milijardi KM, što je manje za 240 miliona KM u odnosu na prvobitni plan, a do kraja godine je predviđen deficit od 412 miliona KM.
Ministarka finansija RS Zora Vidović je istakla za “Glas Srpske” da će novim rebalansom biti izvršene potrebne korekcije na određenim stavkama s ciljem uspostavljanja ravnoteže između prihoda i rashoda koja je narušena.
– Mjere Vlade za ublažavanje štetnih posljedica na privredu izazvanih “kovidom 19” pozitivno su uticale na kretanje prihoda od doprinosa, tako da će oni biti ostvareni u znatno višem iznosu u odnosu na plan. Međutim, prihodi od indirektnih poreza, prihodi od dividende, učešća u kapitalu i sličnih prava biće ostvareni u nižem iznosu u odnosu na prvobitni plan. Zbog pandemije su rashodi ka privredi i zdravstvu povećani zbog čega je, takođe, rebalans neophodan kako bismo se adekvatno organizovali za idući period i nastavili redovno ispunjavati budžetske obaveze – istakla je Vidovićeva.
Budžet Republike Srpske je, kaže, likvidan i sve obaveze, među kojima su i penzije, invalidnine, plate, obaveze prema dobavljačima, servisiraju se redovno.
Vidovićeva je dodala da Ministarstvo finansija, u saradnji sa ostalim ministarstvima u Vladi Republike Srpske, radi na definisanju ključnih projekcija koje će biti osnov za konstrukciju budžeta RS za 2021. godinu.
U okviru tog posla uzima se u obzir aktuelna pandemija kao i pregovori sa socijalnim partnerima.
– Sa njima ćemo zajednički razmotriti sva pitanja kada budemo imali spreman nacrt dokumenta. U skladu sa redovnom procedurom, usvajanje budžeta za 2021. godinu je planirano za decembar, odnosno do 20. decembra – zaključila je Vidovićeva.
Ona je juče dodala i da će budžet Srpske za narednu godinu biti između 3,4 i 3,5 milijardi KM.
Likvidnost
Republika Srpska je za oporavak privrede i zdravstva izdvojila više od 210 miliona KM.
– Prihodi su na određenim stavkama znatno smanjeni, međutim, uspijevamo održati likvidnost budžeta i tako ćemo nastaviti i u narednom periodu, odnosno neće biti smanjenja niti problema u isplati pomenutih davanja – istakla je Zora Vidović.
Pripradnici Teritorijalne vatrogasne jedinice Prnjavor izvršili su premještanje voznog parka na novu lokaciju, čime su stečeni bolji uslovi za rad vatrogasaca i riješen je dugogodišnji problem nedovoljnog prostora- istakao je zamjenik Teritorijalne vatrogasne jedinice Prnjavor, Dragan Miladinović, za Radio Prnjavor, dodajući da nova lokacija koja se nalazi blizu magistralnog puta, omogućava bolju mobilnost za vozila, što je značajno za brži dolazak na zadatke.
U 2020. godini, zaključno sa oktobrom, vatrogasci su obavili ukupno 123 intervencuje, dok je u istom periodu prošle godine obavljeno 129 izlazaka na teren,
“Najčešće se radilo o požarima i tehničkim intervencijama prilikom saobraćajnih nesreća. Na žalost, ove godine smo imali i dva slučaja požara sa smrtnim ishodom” kazao je Miladinović.
Ove godine vatrogasci su opremljeni i novim vatrogasnim vozilom za tehničke intervencije vrijednosti oko 300.000 KM.
“Novo vozilo predstavlja savremeno protivpožarno sredstvo, čiji je kapacitet rezervoara za vodu 5.000 litara, a pumpa srednjeg pritiska do 10 bara. Vozilo ispunjava kriterijume pitke vode, što znači da u vanrednim slučajevima može snabdijevati građanstvo vodom za piće. Takođe, može učestvovati samostalno u gašenju požara ili kao dopunska auto-cisterna”, pojasnio je Miladinović.
S obzirom da se u prethodnom periodu radilo na nabavljanju novih vozila i izgradnji novog vatrogasnog doma, u narednom periodu planirano je da se akcenat stavi na usavršavanje vatrogasaca, a planirana je i nabaka nove zaštitne opreme.
Miladinović je apelovao na stanovnike da, s obzirom da je počela grejna sezona, što redovnije održavaju dimnjake, kako bi se spriječilo izbijanje požara.
Prnjavorska teritorijalna vatrogasna jedinica broji dvadeset profesionalnih vatrogasaca, raspoređenih u četiri smjene, raspolaže sa deset vozila za intervencije, a preseljenjem u novi objekat Vatrogasnog doma, riješen je dugogodišnji problem nedovoljnog prostora i lokacije, navode iz vatrogasne jedinice. /Marijan Popadić/ prnjavorlive.info
Generalni direktor Obavještajno-bezbjednosne agencije /OBA/ BiH Osman Mehmedagić ne služi interesima BiH, nego ličnim i interesima tvrdolinijaške islamističke frakcije najveće bošnjačke stranke SDA, navedeno je u 24. izvještaju Republike Srpske Savjetu bezbjednosti UN.
U posebnom prilogu izvještaja, posvećenom direktoru OBA, ističe se da SDA insistira da Mehmedagić bude ponovo imenovan na tu poziciju iako ne ispunjava zakonske uslove u pogledu stručne spreme.
– Tužilaštvo BiH nedavno je podiglo optužnicu protiv njega zbog zloupotrebe položaja. Kao direktor OBA, koja u sastavu već ima oko 60 odsto Bošnjaka, Mehmedagić nastoji da poveća kontrolu Bošnjaka čisteći je od Srba – naglašeno je u dokumentu dostavljenom Savjetu bezbjednosti UN.
U tekstu se podsjeća da je devedesetih godina prošlog vijeka Mehmedagić bio dio bošnjačkog političkog i vojnog aparata odgovornog za dovođenje džihadista u Evropu.
Mehmedagić je bio šef obezbjeđenja osnivača SDA Alije Izetbegovića u periodu kada je Izetbegović dovodio mudžahedine u BiH, tijesno je sarađivao s njima, a zatim im obezbijedio utočište.
– Izetbegović je lično naredio formiranje odreda “El mudžahedin”, koji je mučio i sjekao glave srpskim zarobljenicima. Nezamislivo je da Mehmedagić nije znao za Izetbegovićeve džihadističke aktivnosti. Vjerovatno je to razlog iz kog se američka Centralna obavještajna agencija /CIA/, prema novinskim napisima, protivila da Mehmedagić bude imenovan na mjesto direktora – navedeno je u dokumentu.
U tekstu je navedeno da je 2015. godine CIA uputila dopis predsjedavajućem Savjeta ministara, u kojem navodi da novi direktor ne treba da bude islamista, ali je Mehmedagić, uprkos tome, imenovan.
– Drugi razlog iz kog Mehmedagić nikako nije mogao biti imenovan na funkciju direktora OBA je to što nema visoku stručnu spremu, koja je zakonski uslov za tu funkciju – istaknuto je u izvještaju.
Inspektorat Republike Srpske je, postupajući u skladu sa zahtjevom Tužilaštva BiH, utvrdio nepravilnosti i propuste u pogledu Mehmedagićeve diplome.
Kada je otkriveno da je diploma nevažeća, Mehmedagić je donio diplomu sa drugog univerziteta, ali je i ona nevažeća.
U tekstu je navedeno da je u julu 2020. godine Mehmedagić svoje diplome proglasio tajnim.
– U oktobru 2020. godine, Tužilaštvo BiH optužilo je Mehmedagića za zloupotrebu položaja, navodeći da je koristio resurse OBA za praćenje osobe koja je protiv njega dostavila krivičnu prijavu – navedeno je u tekstu.
Tužioci su ukazali na to da je Mehmedagić iskoristio svoj položaj da utvrdi identitet osobe koja je anonimno prijavila da posjeduje nevažeće diplome.
– Neprihvatljivo je da Mehmedagić i dalje uživa podršku rukovodstva SDA uprkos njegovim ranijim vezama sa džihadističkim elementima, lažnim diplomama i zloupotrebi položaja. Niko sa tako upitnom prošlošću, lažnim diplomama i nezakonitom taktikom ne treba da radi u institucijama BiH – navedeno je u prilogu 24. izvještaja Republike Srpske Savjetu bezbjednosti.
/Srna/
U većini krajeva u Republici Srpskoj i Federaciji BiH vozi se po mokrim kolovozima, a magla i niska oblačnost smanjuju vidljivost u kotlinama i uz riječne tokove kao i u višim predjelima.
Iz Auto-moto saveza /AMS/ Republike Srpske skreću pažnju na odrone na dionicama u usjecima i pored kamenih kosina, te vozače upozoravaju da voze opreznije na dionicama na kojima se izvode radovi i poštuju privremeno postavljenu saobraćajnu signalizaciju.
U toku su radovi u tunelu Brčigovo na dionici magistralnog puta Sastavci – Ustiprača, zbog čega je izmijenjen režim u odvijanju saobraćaja.
Zbog izgradnje kružne raskrsnice na magistralnom putu Brod – Polje, koji se ukršta sa ulicama vojvode Živojina Mišića i Brodskog bataljona, izmijenjen je režim odvijanja saobraćaja.
Na regionalnom putu Bobetino brdo – Ugljevička Obrijež zbog radova u vremenu od 7.00 do 16.00 časova saobraćaj će se odvijati usporeno, odnosno naizmjenično
jednom saobraćajnom trakom.
Zbog radova na izgradnji kružne raskrsnice na magistralnom putu Klašnice – Laktaši u Laktašima dolazi do izmjena u odvijanju saobraćaja.
U toku su radovi na dionici magistralnog puta Crkvina – Modriča jedan, zbog čega je izmijenjen režim odvijanja saobraćaja.
U toku su radovi na dionici magistralnog puta Modriča dva – granica Republike Srpske/Federacije BiH, na podučju opštine Modriča, zbog čega dolazi do izmjene u odvijanju saobraćaja.
Na dionici magistralnog puta Zableće – Čađavica izmijenjen je režim odvijanja saobraćaja zbog radova na sanaciji klizišta.
Na istoj dionici saobraćaj je obustavljen u tunelu Dragoraj i preusmjeren na obilaznicu u neposrednoj blizini tunela.
Zbog radova, izmijenjen je režim odvijanja saobraćaja na dionici magistralnog puta Banjaluka/Rebrovac/ – Čelinac u mjestu Vrbanja.
Saobraćaj se odvija jednom trakom naizmjenično svakim danom od 7.00 do 17.00 časova i vozače mole da voze opreznije i sporije, te da poštuju privremeno postavljenu saobraćajnu signalizaciju.
Na dionici magistralnog puta Klašnice jedan – Gornja Vijaka jedan i dionici Gornja Vijaka jedan – Derventa izmijenjen je režim saobraćaja zbog radova na mostovima.
Na snazi je potpuna obustava saobraćaja na mostu Gornja Vijaka jedan i vozila se preusmjeravanju na regionalni put.
Zbog radova na magistralnom putu Karakaj dva – Drinjača izmijenjen je režim odvijanja saobraćaja, pa iz AMS mole vozače da voze opreznije i sporije, te da poštuju privremeno postavljenu signalizaciju.
Zbog radova na dionici regionalnog puta Šekovići – Donje Caparde izmijenjen je režim odvijanja saobraćaja i vozačima iz AMS skreću pažnju da voze opreznije i sporije, te da poštuju privremeno postavljenu signalizaciju.
U toku je rekonstrukcija regionalnog puta Tedin Han – granica Republike Srpske/FBiH /Križ/ zbog čega je izmijenjen režim u odvijanju saobraćaja.
Iz AMS vozačima skreću pažnju da voze opreznije i da poštuju privremeno postavljenu saobraćajnu signalizaciju.
U toku su radovi na regionalnom putu Šipovo – granica Republike Srpske/FBiH /Novo Selo/, zbog čega je izmijenjen režim u odvijanju saobraćaja.
Iz AMS vozače mole da voze opreznije i da poštuju privremeno postavljenu signalizaciju.
Zbog radova na postavljanju inteligentnih transportnih sistema /ITS/ izmijenjen je režim saobraćaja na dionici auto-puta Gradiška – Banjaluka, a za vrijeme izvođenja radova saobraćaj je regulisan privremenom signalizacijom.
Na magistralnom putu u Vlasenici izmijenjen je režim u odvijanju saobraćaja za vrijeme izvođenja radova na izgradnji poslovnog objekta, pa vozačima iz AMS skreću pažnju da voze opreznije i sporije, te da poštuju privremeno postavljenu signalizaciju.
U toku su radovi na modernizaciji sistema javne rasvjete u gradu Prijedoru na magistalnim i regionalnim putevima.
U toku je izgradnja male hidroelektrane, zbog čega je izmijenjen režim u odvijanju saobraćaja na dionici magistralnog puta Kotor Varoš – Obodnik.
U toku su radovi na sanaciji klizišta na regionalnom putu Kotor Varoš – Kneževo, u mjestu Živinice, radnim danima od 7.00 do 17.00 časova dolazi do povremene obustave saobraćaja u trajanju maksimalno pet minuta.
Zbog radova na magistralnom putu Drinjača – Milići – Vlasenica izmijenjen je režim odvijanja saobraćaja, pa vozače iz AMS mole da voze opreznije i sporije, te da poštuju privremeno postavljenu signalizaciju.
Na dionici magistralnog puta Banjaluka dva – Srpske Toplice, za vrijeme izvođenja radova na izgradnji mosta preko rijeke Vrbas, mijenja se režim saobraćaja i reguliše privremenom signalizacijom.
Na dionici magistralnog puta Brod na Drini – granica BiH/Crne Gore /Šćepan Polje/, zabranjen je saobraćaj za sva vozila čija ukupna masa prelazi 16 tona.
Zbog deminerskih radova na magistralnom putu Pelagićevo – Gradačac u mjestu Turić Prosjek povremene su obustave saobraćaja u vremenu od 8.05 do 15.05 časova.
Zbog deminerskih radova na dionici magistralnog puta Brod – Odžak, u mjestu Klakar Donji, u vremenu od 8.15 do 15.05 časova radnim danima povremene su obustave saobraćaja, u intervalima 30 minuta obustave i 10 minuta propuštanja saobraćaja.
Zbog deminerskih radova na dionici regionalnog puta Derventa – Podnovlje, na deminerskom radilištu “Gornji Božinci” u vremenu od 8.15 do 15.05 časova radnim danima povremene su obustave saobraćaja, u intervalima 30 minuta obustave i 10 minuta propuštanja saobraćaja.
Zbog radova na raskrsnici na spoju auto-puta Banjaluka – Doboj i magistralnog puta Johovac – Rudanka, izmjenjen je režim odvijanja saobraćaja na magistralnom putu Johovac-Rudanka.
Na istom magistralnom putu, ali na dionici Modriča jedan – Vukosavlje /Jakeš/
– Podnovlje – Šešlije – Johovac – Rudanka – Doboj – granica Republike Srpske/FBiH /Karuše/, zbog radova na kolovozu izmijenjen je režim odvijanja saobraćaja.
U toku je izgradnja male hidroelektrane Krupac na rijeci Željeznici, zbog čega se saobraćaj na dionici magistralnog puta Krupac – granica Republike Srpske/Bogatići/, na području opština Istočna Ilidža i Trnovo odvija naizmjenično jednom trakom.
Na dijelu regionalnog puta Ugljevik – Glavičice u rejonu Starog Ugljevika zbog aktiviranog klizišta odvijanje saobraćaja je usporeno, naizmjenično jednom trakom.
Na regionalnom putu Ukrina – Klupe, u mjestu Šnjegotina u toku su radovi na rekonstrukciji puta i drugog mosta, zbog čega se saobraćaj na mjestu izvođenja radova odvija naizmjenično, jednom saobraćajnom trakom.
Zbog klizišta jednom trakom, naizmjeničnim propuštanjem vozila saobraćaj se odvija na regionalnom putu Ukrina – Gornja Vijaka.
Na lokalnom putu Gornja i Donja Piskavica, u mjestu Strike, saobraćaj se zbog klizišta odvija jednom trakom naizmjenično.
Zbog oštećenja nadvožnjaka kod “NIS petrol” pumpe u Trnu saobraćaj se preko nadvožnjaka odvija jednom trakom, dok teretna vozila ne saobraćaju.
Zbog klizišta, na lokalnom putu Svodna – Brezici, na području opštine Novi Grad saobraćaj se odvija jednom trakom.
Na regionalnom putu Površnice – Lopare saobraćaj teretnih vozila je preusmjeren na putni pravac Lopare – Priboj – Banj Brdo.
U toku je republička preventivna kampanja “Bezbjedna vožnja u zimskim uslovima 2020”, tokom koje će stručni tim AMS Republike Srpske beplatno kontrolisati ispravnost uređaja na vozilima i njihovu pripremljenost za vožnju u zimskim uslovima.
Vozači će danas moći da obave besplatnu kontrolu tehničke ispravnosti vozila u krugu AMD “Drinić” u Driniću od 9.00 do 11.00 časova i u AMD “Ribnik” u Ribniku od 13.00 do 15.00 časova.
Na području FBiH saobraćaj je zbog radova obustavljen u tunelu “Jasen” na putu Prozor – Jablanica.
Putnička i manja teretna vozila saobraćaju obilaznicom oko tunela, dok se teretna vozila teža od 7,5 tona, sa izuzetkom autobusa, usmjeravaju na alternativne pravce Mostar – Široki Brijeg – Posušje – Tomislavgrad – Kupres – Bugojno i Mostar – Sarajevo – Busovača – Novi Travnik – Bugojno.
Zbog radova na mostu preko rijeke Drine u Goraždu saobraćaj je obustavljen i preusmjeren na alternativne pravce.
Zbog sanacionih radova na mostu preko rijeke Bile na putnom pravcu Nević Polje-Kaonik, iz smjera Kaonika /Viteza/ saobraćaj se odvija jednom trakom na mostu, dok se iz smjera Nević Polja /Travnika/ saobraća obilaznicom u neposrednoj blizini.
Usporeno, zbog radova, saobraćaj se odvija na putnim pravcima Široki Brijeg – Mostar od ulaza u Mostar do Balinovca, Olovo – Kladanj u Olovskim Lukama, Pelagićevo – Srebrenik u mjestu Špionica, Maglaj – Doboj u mjestu Mravići, Šićki Brod – Srebrenik i Livno – Kamensko.
Na graničnim prelazima u BiH nema dužih zadržavanja.
BiH otvorila je granice prema Hrvatskoj, Srbiji i Crnoj Gori, a odluka se odnosi samo na građane te tri zemlje.
Ulazak u BiH za strane državljane omogućen je uz negativan PCR test na virus korona koji ne smije biti stariji od 48 časova.
Ponovo su otvoreni svi granični prelazi za pogranični saobraćaj između Hrvatske i BiH.
Srbija je otvorila svoje granične prelaze sa BiH bez neophodnog testa na virus korona.
Građani BiH mogu ući u Srbiju u tranzitu kroz Hrvatsku ne dužem od 12 časova, bez testa na virus korona.
Na graničnom prelazu Hum nije dozvoljen ulazak u Crnu Goru, a na graničnom prelazu Metaljka na putu Čajniče – Pljevlja moguć je ulazak u Crnu Goru u vremenu od 7.00 do 19.00 časova.
Ulazak u Crnu Goru iz BiH moguć je samo uz obavezni pi-si-ar, “Elisa” ili “Eclia” test star maksimalno 72 časa.
/Srna/
U Republici Srpskoj i Federaciji BiH /FBiH/ danas će biti oblačno, mjestimično sa slabom kišom, uz dnevnu temperaturu od sedam do 13, a na jugu do 20 stepeni Celzijusovih.
Ujutru i tokom dana biće pretežno oblačno i tmurno vrijeme u većini predjela, mjestimično uz slabu kišu, uz pad dnevne temperature u odnosu na prethodne dane
Na jugu Hercegovine biće više sunčanih perioda i suvo, saopšteno je iz Republičkog hidrometeorološkog zavoda.
Duvaće slab do umjeren sjeverni i sjeverozapadni vjetar, saopšteno je iz Federalnog hidrometeorološkog zavoda.
Dnevna temperatura vazduha biće od sedam do 13, na jugu do 20 stepeni Celzijusovih.
Temperatura jutros u 7.00 časova: Bjelašnica četiri stepena Celzijusoav, Ivan sedlo devet, Drvar, Prijedor i Sokolac 10, Banjaluka 11, Bijeljina, Doboj, Sarajevo, Srebrenica i Tuzla 12, Zenica 13, Neum i Trebinje 14, a Mostar 17 stepeni Celzijusovih.
/Srna/
1879. – Umro škotski fizičar Džejms Klark Maksvel, najveći teorijski fizičar 19. vijeka. U oblasti elektromagnetizma formulisao je tzv. “Maksvelove jednačine”, stvorio elektromagnetsku teoriju svjetlosti, dao teorijski osnov radio-talasa i radio-tehnike, matematički formulisao mnoge pronalaske Majkla Faradeja, razvio talasnu teoriju svjetlosti i elektromagnetsku teoriju etera.
1882. – Umro srpski filolog Đura Daničić, saradnik Vuka Stefanovića Karadžića u borbi za reformu srpskog jezika i pravopisa. Poslije studija u Požunu (Bratislava), Pešti i Beču radio je kao bibliotekar Narodne biblioteke u Beogradu, sekretar Društva srpske slovesnosti i profesor Liceja i Velike škole. U prvom radu – “Rat za srpski jezik i pravopis” 1847, kojim je doprinio brzoj pobjedi Vukovih ideja, potpisao se prezimenom Daničin, umjesto porodičnim Popović. Vukove i sopstvene poglede na jezik je dosljedno proveo u prevodima s latinskog “Psaltira Davidovog” i “Starog zavjeta”. Objavio je više djela iz stare sprske književnosti (“Žitije sv. Save” – Teodosijevo, “Žitije sv. Simeona i sv. Save” – Domentijanovo, “Životi kraljeva i arhiepiskopa srpskih” – Danilo i njegovi učenici, “Nikoljsko jevanđelje”). Izdao je “Rečnik iz književnih starina srpskih” i započeo veliki istorijski “Rečnik hrvatskoga ili srpskoga jezika”. Pomogao je Vuku da prevede “Novi zavjet”. Ostala djela: “Mala srpska gramatika”, “Srpska sintaksa”, “Oblici srpskog jezika”, “Istorija oblika”, “Osnove srpskoga ili hrvatskoga jezika”, “Koreni”, “Srpski akcenti”.
1909. – Rođena Milena Pavlović – Barili, umjetnik rafinirane kulture, koja je slikala u nadrealističkom maniru, s posebnim osjećanjem za prostor i poetičnu atmosferu. Pod uticajem renesansnih majstora insistirala je na preciznosti, jasno artikulisanom crtežu, naglašenoj linearnosti. Život je provela između dva svijeta – majke Danice i oca Bruna Barilija, italijanskog kompozitora i muzičkog kritičara, odnosno između patrijarhalne Srbije i velikih kulturnih centara Evrope. Završila je Umjetničku školu u Beogradu, studirala u Minhenu, živjela u Rimu i Parizu. U SAD je otišla 1939, gdje je bila ilustrator modnog časopisa “Vog” i scenograf i kostimograf u njujorškim pozorištima. Poslije pada s konja umrla je u NJujorku u 36. godini života.
1911. – Italija anektirala otomanske pokrajine u Libiji Tripoli i Kirenaiku i držala ih do 1943, kad su njemačko-italijanske snage u Drugom svjetskom ratu potisnute iz Afrike.
1912. – Za predsjednika SAD izabran Vudro Vilson, postavši jedini predsjednik u američkoj istoriji koji je na jednim izborima pobijedio dvojicu bivših šefova države – Vilijama Hauarda Tafta i Teodora Rozevelta.
1913. – Rođena britanska pozorišna i filmska glumica Vivijen Li, koja je stekla svjetsku slavu ulogom Skarlet O'Hare u američkom filmu “Prohujalo s vihorom”, za koju je nagrađena “Oskarom”. U pozorištu je igrala niz vodećih uloga u dramama Vilijama Šekspira, često s mužem Lorensom Olivijeom, za kojeg je bila udata od 1937. do 1960. Ostali filmovi: “Bura u čaši vode”, “Požar nad Engleskom”, “Cezar i Kleopatra”, “Ana Karenjina”, “Ledi Hamilton”, “Tramvaj zvani čežnja” (nagrada “Oskar”).
1914. – Pod komandom generala Oskara Poćoreka u Prvom svjetskom ratu počela austrougarska ofanziva na Srbiju, okončana slomom austrougarske vojske i njenim bjekstvom preko Drine polovinom decembra 1914. Pobjede srpske vojske na Ceru i Kolubari prvi su veliki uspjesi saveznika nad Centralnim silama u Prvom svjetskom ratu, a poslije ponižavajućeg poraza Poćorek je penzionisan.
1914. – Francuska i Velika Britanija u Prvom svjetskom ratu objavile rat Turskoj.
1916. – Centralne sile u Prvom svjetskom ratu proglasile kraljevinu Poljsku.
1928. – U Drezdenu počeo Četvrti kongres Komunističke partije Jugoslavije koji je zaključio da je vrijeme za revolucionarne prevrate u Evropi u okviru kojih treba izvesti balkansku revoluciju i stvoriti balkansku federaciju. Prihvaćeno je i gledište o socijaldemokratiji kao “blizancu fašizma” s kojom treba prekinuti svaku saradnju.
1930. – Umro holandski ljekar Kristijan Ajkman, dobitnik Nobelove nagrade za medicinu 1929, pronalazač uzroka bolesti “beri-beri”. Nobelovu nagradu je dobio za otkriće vitamina B.
1943. – U Jajcu u Drugom svjetskom ratu osnovana Telegrafska agencija nove Jugoslavije – TANJUG. Ideju je uoči Drugog zasjedanja AVNOJ-a dao Moša Pijade, a prvi direktor je bio Vladislav Ribnikar. Tanjug je do dolaska u Beograd krajem 1944, sa skromnom opremom, stalno bio u pokretu i oglašavao se iz Drvara, sa Visa, iz Valjeva i Aranđelovca, odakle je 20. oktobra 1944. javio da je Beograd oslobođen.
1944. – Umro francuski hirurg i biolog Aleksis Karel, dobitnik Nobelove nagrade za medicinu 1912. Značajan je po otkrićima o prenosu (transplantacija) tkiva i održavanju živog tkiva van organizma. Takođe je unaprijedio hirurgiju krvnih sudova.
1955. – Umro francuski slikar Moris Utrilo, koji je bio samouk, izuzimajući najneophodnija uputstva majke – slikarke Sizan Valadon. Slikanjem se bavio kao terapijom između čestih boravaka na klinikama, gdje je liječen od nervnog rastrojstva. Izgradio je osoben stil, mimo svih slikarskih smjerova i struja.
1956. – Britanski padobranci izveli desant na Port Said tokom britansko-francusko-izraelske agresije na Egipat.
1960. – Umro američki filmski režiser kanadskog porijekla Mak Senet, jedan od najznačajnijih autora burlesknih komedija u periodu nijemog filma. Promovisao je Čarlija Čaplina.
1968. – Republikanac Ričard Nikson na izborima za predsjednika SAD pobijedio demokratu Hjuberta Hamfrija.
1969. – SAD lansirale prvi svemirski brod u pravcu Marsa, ali je zbog tehničkih grešaka misija “Marinera 3” pretrpjela neuspjeh.
1982. – Umro francuski filmski režiser i glumac ruskog porijekla Žak Tati, poetični satiričar. Filmovi (režija i gluma): “Praznični dan”, “Odmor gospodina Iloa”, “Moj ujak” (nagrada “Oskar”), “Saobraćajna gužva”.
1982. – Na rijeci Parana na brazilsko-paragvajskoj granici puštena u rad hidroelektrana Itaipu, najveća u svijetu.
1989. – Umro američki pijanista, porijeklom ruski Jevrejin – Vladimir Horovic, jedan od najvećih majstora klavira svih vremena. SSSR je napustio 1925, a kad se prvi put vratio 1986. održao je trijumfalne koncerte u Moskvi i Lenjingradu.
1990. – U Njujorku ubijen jevrejski rabin Meir Kahane, koji se zauzimao za izbacivanje svih Arapa iz Izraela.
1991. – Hrvatska artiljerija gađala Šid, a sutradan i Apatin, gradove u Srbiji. U prvom napadu na teritoriju Srbije u Šidu su poginula četiri civila i ranjeno 15.
1991. – Britanski medijski magnat češkog porijekla Jan Robert Maksvel nađen mrtav u vodama kod Kanarskih ostrva, gdje je krstario jahtom.
1996. – Pakistanski predsjednik smijenio premijera Benazir Buto, pod optužbom da je njena vlada ogrezla u korupciji i nepotizmu i da nije sposobna da upravlja zemljom.
1996. – Kandidat Demokratske stranke Bil Klinton ponovo izabran za predsjednika SAD, porazivši republikanca Boba Dola.
2001. – Hrvatska policija otvorila na uvid 39.000 dosijea Službe za zaštitu ustavnog poretka /SZUP/, koji su nastali praćenjem policijskih neistomišljenika u doba vladavine Hrvatske demokratske zajednice /HDZ/.
2004. – Albanac sa Kosmeta Beća Bećaj izručen Haškom tribunalu, koji ga tereti za nepoštivanje suda, odnosno zastrašivanje svjedoka koji treba da se pojave na suđenju bivšim komandantima OVK Fatmiru Limaju, Haredinu Baljaju i Isaku Muslijuu.
2004. – Završeno iskopavanje u masovnoj grobnici Kevljani, a konačan broj ekshumiranih skeleta je 456. U grobnici, otkrivenoj 13. avgusta, pronađeno je 40-ak čitljivih ličnih dokumenata Bošnjaka i Hrvata koji su 1992. godine bili zatvorenici u logoru Omarska.
2006. – Svrgnuti irački predsjednik Sadam Husein osuđen pred iračkim specijalnim sudom na smrt vješanjem zbog zločina nad šiitima 1982. godine.
/Srna/
