Ovakvu evropsku podršku Zapadni Balkan nije imao proteklih 15 godina i dobili smo šansu da napravimo pomak, to je generalna ocjena lidera zemalja Zapadnog Balkana, nakon Samita u Sofiji.
Neke države su i pohvaljene, ali među njima nije Bosna i Hercegovina koja je, u jednom trenutku, čak i prozvana zbog radikalnog ekstremizma. Sve je pokušao da ”ispegla” vođa delegacije. Bakir Izetbegović kaže da evropski lideri nisu imali tačne informacije.
“Pa smo pojasnili da su se prije par godina okupili politički, vjerski i intelektualni lideri i dali jasan odgovor na to i da je od tada, ustvari, i krenuo pad tog problema u BiH. U zadnje dvije godine nismo imali nijedan odlazak na strano ratište niti radikalni istup niti teroristički akt dakle bilo je dobro što sam imao priliku da te stvari pojasnim koje su danas prozvane”, kazao je Bakir Izetbegović, predsjedavajući Predsjedništva BiH.
Region, definitivno, dobija podršku Unije, bez obzira koliko ko kaskao na evropskom putu. U Deklaraciji koja je potpisana, u 17 tačaka, istaknuta je nedvosmislena podrška evropskoj perspektivi regiona. Navodi se odlučnost Unije da ojača podršku političkim, ekonomskim i socijalnim transformacijama regiona. U to ime, predsjednik Evropskog parlamenta, Antonio Tajani, je predložio paket od deset milijardi evra za infrastrukturne projekte na zapadnom Balkanu. Dobro će doći, kaže šef diplomatije BiH.
“Jedna od najvažnijih stvari sa Samita, pored snažnih poruka o evropskoj budućnosti Balkana, su neki konkretni projekti i stvari od kojih građani mogu da imaju direktnu korist. Volio bih da smo dobili snažniji signal o ukidanju rominga za zemlje zapadnog Balkana, ali mislim da je veoma važno i što je ponovo u centru pažnje bilo regionalno povezivanje”, kazao je Igor Crnadak, ministar spoljnih poslova BiH.
Srbija je, danas, možda i najbolje prošla, budući da su Aleksandru Vučiću evropski lideri poručili da bi voljeli da zemlju vide kao članicu 2025. Ono što je mnoge zanimalo je kako gledaju na pitanje Kosova. Briselski sporazum i Zajednica srpskih opština bili su neizostavna tema.
“Tražili smo samo prvih šest tačaka da bude ispunjeno, to je jedina odbaveza na drugoj strani. Vi mi recite da li je ispunjena i formirana ZSO. Da li Vam je Tači nešto rekao o tome? Nisam ja razgovarao sa Tačijem o tome, nismo imali vremena, prosto smo nekoliko riječi razmijenili. I neću da završavam u lošem tonu. Mi zbog sebe moramo da rješavamo odnose sa Albancima koji moraju da budu bolji”, kazao je Aleksandar Vučić, predsjednik Srbije.
Da ćemo biti nešto bliži Uniji nakon Samita, nećemo, kaže premijerka Republike Srpske, koja učestvuje na jednom od pratećih događaja koji oragnizuje Međunarodni monetarni fond. Ali dobro je da se vraća želja za članstvom i jača evropska perspektiva, poručuje Željka Cvijanović.
“Mislim da je EU shvatila da treba da napravi određene zaokrete i vidjećete po stvarima koje se diskutuju i planovima koji su pravljeni za neki budući period da se ovdje sada prelazi na jedan praktični teren što je potrebno. Ne treba gubiti vrijeme samo na kruta politička očekivanja. Neophodno je da se regija međusobno poveže i zadovoljna sam činjenicom da je EU prepoznala potrebu naše regije da podignemo ukupnu konkurentnost na način da jačamo našu infrastrukturu”, izjavila je Željka Cvijanović, premijerka Republike Srpske.
Tako bi trebalo da se nastavi, barem prema onome što poručuje Sebastijan Kurc, kancelar Austrije koja, prvog jula, od Bugarske preuzima predsjedavanje Uniji. ”Nastavljamo sa podrškom Zapadnom Balkanu i cilj nam je da, za vrijeme našeg mandata, napravimo još veći korak od ovoga”, poručio je austrijski premijer.
